Giải đáp câu hỏi thường gặp của người tiêu dùng về Collagen [Chuyên Gia Ovanic]

• Ovanic Content Team
• Ngày đăng: 02-04-2023
• Danh mục: Chăm Sóc Sức Khỏe, Chuyên Gia Giải Đáp, Làm Đẹp

Bạn có biết rằng, trong nhiều nghiên cứu khoa học, người ta đã phát hiện ra việc bổ sung collagen ngoại sinh có thể cải thiện độ đàn hồi cho da và sự linh động của khớp. Tuy nhiên, hiện nay cũng có không ít tranh cãi xoay quanh việc dùng thực phẩm chức năng chứa collagen. Nhiều người dùng vẫn còn do dự và chưa hiểu rõ về loại protein đặc biệt này. Ovanic đã tổng hợp các câu hỏi liên quan đến collagen và chuyên gia giải đáp ngay sau đây cho bạn.

Hỏi: Collagen là gì?

Chuyên gia Ovanic đáp: Collagen là một trong những loại protein có cấu trúc sợi và được dùng để liên kết các mô trong cơ thể. Loại collagen này chiếm khoảng 25 – 35% tổng protein trong cơ thể. Loại protein này cũng là thành phần chính của da, cơ, xương, sụn và gân. Nhờ collagen mà các mô có độ đàn hồi, chịu được sức ép, kéo.

Collagen nội sinh bao gồm collagen tự nhiên mà cơ thể có thể tổng hợp được và do cơ thể tự tạo nên. Collagen này trực tiếp tham gia vào cấu trúc cơ thể, có vai trò nâng đỡ, hỗ trợ các cơ quan. Collagen ngoại sinh là những loại collagen tổng hợp đến từ những nguồn bên ngoài. Chẳng hạn, các thực phẩm chức năng chứa collagen là những collagen ngoại sinh.

Trong cơ thể, collagen được hình thành từ các amino acid. Các tế bào sẽ tổng hợp và tạo ra collagen phù hợp với nhu cầu. Tính tới hiện tại, có khoảng 28 loại collagen được phát hiện trong cơ thể. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 5 loại collagen chính gồm:

• Collagen loại I: chiếm 90% lượng collagen trong cơ thể.
• Collagen loại II: tìm thấy nhiều trong sụn, dịch khớp, các cơ quan giúp nâng đỡ khớp.
• Collagen loại III: có nhiều trong cơ bắp, các cơ quan và mạch máu.
• Collagen loại IV: có nhiều dưới các lớp da.
• Collagen loại V: có nhiều trong giác mạc, da, tóc và nhau thai.

Hỏi: Collagen có tác dụng gì cho sức khỏe và làm đẹp?

Chuyên gia Ovanic đáp: Những tác dụng của collagen cho sức khỏe và làm đẹp như sau:

• Bảo tồn cấu trúc da, giúp da kéo dài độ đàn hồi, căng bóng: collagen giúp tăng cường sự liên kết của các mô nằm bên dưới hạ bì. Các mô liên kết chặt chẽ nhau tạo độ đàn hồi, căng bóng cho da.
• Hỗ trợ làm chậm quá trình lão hóa: khi da có độ đàn hồi cao, các tế bào hoạt động ổn định, gốc tự do ít có cơ hội gây hại có thể. Vì thế, da khỏe hơn, chịu được các tác động xấu từ môi trường nên quá trình lão hóa chậm đi.
• Làm lành vết thương nhanh hơn: các phân tử collagen giúp tăng cường hoạt động làm lành của tế bào cơ thể. Nhờ thế, các vết thương được làm lành tốt hơn.
• Hỗ trợ giảm viêm xương khớp: collagen giúp sụn khớp dày hơn, lớp đệm này giúp khớp hoạt động trơn tru. Nhờ đó, các đầu xương không bị ma xát vào nhau gây viêm.
• Ngừa loãng xương: mật độ xương tăng nhờ collagen nên hiện tượng loãng xương cũng giảm đi phần nào.
• Làm khỏe móng: collagen giúp tế bào tạo móng có đủ “nguyên liệu” nên móng chắc hơn, ít bị gãy.
• Làm khỏe nang tóc, giúp tóc mọc nhiều và khỏe hơn: nang tóc có đủ collagen sẽ làm chậm chu trình rụng của tóc. Đồng thời, gốc tóc khỏe hơn nên ít gãy hơn.
• Cải thiện khối lượng cơ bắp: collagen loại II và III sẽ tham gia quá trình hình thành khối cơ bắp để giúp cơ tăng kích thước cơ.

Hỏi: Collagen được sản xuất từ đâu?

Chuyên gia Ovanic đáp: Hiện nay, collagen thường được các nhà sản xuất chiết xuất từ các loại da, mô động vật. Ưu điểm của việc chiết xuất collagen từ động vật là hàm lượng collagen của chúng rất cao, giá thành sản xuất rẻ. Bên cạnh đó, collagen từ động vật có cấu trúc gần tương tự như collagen của người. Vì thế, khi nhóm collagen ngoại sinh này được hấp thu sẽ tăng cơ hội chuyển hóa thành collagen nội sinh trong cơ thể.

Các collagen từ thực phẩm chức năng có nguồn gốc sẽ từ da cá, da bò, da gà hoặc da lợn. Đối với các nước châu Âu, nguyên liệu sản phẩm collagen thường từ da bò, gà hoặc lợn. Nguyên nhân chủ yếu từ nền công nghiệp chăn nuôi ở các nước này khá phát triển. Vì thế, giá thành của nguồn nguyên liệu này cũng rẻ hơn so với da cá.

Đối với sản phẩm collagen từ châu Á, điển hình như Nhật Bản, Hàn Quốc thì ngược lại. Nguồn nguyên liệu để sản xuất collagen ở đây chủ yếu từ da cá. Nguồn thủy hải sản ở các nước này rất dồi dào nên collagen từ cá cũng được sản xuất với số lượng lớn.

Hỏi: Collagen tự nhiên có trong thực phẩm nào?

Chuyên gia Ovanic đáp: Collagen tự nhiên có nhiều trong các loại thực phẩm giàu protein. Điển hình như

• Các loại thực phẩm từ thịt đỏ bao gồm thịt gia cầm, thịt heo, bò: nguồn collagen chủ yếu nằm ở da, thịt. Bên cạnh đó, loại collagen từ nhóm động vật này có cấu trúc gần tương tự với collagen nội sinh ở người.
• Các loại đậu và hạt như đậu nành, động phộng, đậu đen, đậu xanh, hạt óc chó, hạt macca: nguồn protein từ các loại hạt dồi dào sẽ là sự thúc đẩy cơ thể sản sinh collagen nội sinh một cách tự nhiên.
• Trứng: trong trứng, collagen có nhiều nhất ở phần lòng trắng. Đây cũng là nguyên nhân vì sao khi nấu chín, phần lòng trắng có sự liên kết, đàn hồi với nhau rất cao.
• Sữa và các sản phẩm từ sữa: loại thực phẩm này có hàm lượng protein cao. Lượng protein này sẽ giúp cơ thể có đủ chất dinh dưỡng, đủ amino acid để tổng hợp nên collagen nội sinh.

Bên cạnh đó, collagen còn được con người chiết xuất, tổng hợp thông qua các sản phẩm chăm sóc sức khỏe như thực phẩm chức năng. Những loại thực phẩm chức năng chứa collagen thường được sản xuất từ nguồn collagen tự nhiên như: xương, da động vật, đậu nành, tảo biển…

>>> Tìm hiểu về các thực phẩm chứa nhiều collagen

Hỏi: Collagen có phải là thuốc?

Chuyên gia Ovanic đáp: Collagen không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, các bác sĩ có thể dùng collagen như một phần quan trọng trong phác đồ điều trị một số bệnh về xương khớp.

Hỏi: Collagen có tác dụng giảm nếp nhăn và làm trẻ hóa da không?

Chuyên gia Ovanic đáp: Trong một số nghiên cứu khoa học, collagen có thể làm giảm hoặc trì hoãn quá trình lão hóa da. Độ đàn hồi của da được cải thiện, các nếp nhăn mờ đi. Hay trong một đánh giá mới nhất năm 2019 trên Tạp chí Thuốc Da liễu, các dữ liệu từ nghiên cứu kiểm soát giả dược mù đôi để hỗ trợ. Kết quả cho thấy collagen có thể làm tăng độ đàn hồi của da, mật độ collagen và hydrat hóa tổng thể.

Về chức năng hoạt động, collagen ngoại sinh khi được bổ sung vào cơ thể sẽ kích thích tế bào tổng hợp collagen nội sinh. Lượng collagen nội sinh này được tổng hợp nhờ những amino acid bổ sung nhờ collagen ngoại sinh. Khi các tế bào kích thích sản sinh collagen thêm, những vùng bị thiếu mô nâng đỡ sẽ được làm đầy.

Nhờ đó, các nếp nhăn mới hình thành, không quá sâu sẽ được “làm đầy” bằng chính collagen nội sinh. Kết quả là một làn da tươi mới, trẻ trung sẽ trở lại với bạn. Bên cạnh đó, collagen sẽ giúp da “đầy” trở lại thì sức khỏe làn da sẽ tốt hơn. Da có khả năng đề kháng cao, chống chọi lại các tác động xấu từ môi trường.

Hỏi: Collagen có giúp cải thiện sức khỏe xương khớp không?

Chuyên gia Ovanic đáp: Trong một nghiên cứu về tác dụng hấp thụ của collagen thủy phân đối với sức khỏe xương khớp. Collagen có khả năng giảm đau khớp, tăng mật độ xương, hỗ trợ tăng dịch khớp đối với những bệnh nhân mắc thoái hóa khớp.

Về cơ bản, collagen sẽ giúp các tế bào nội sinh tăng cường sản xuất thêm các chất dịch khớp. Những dịch khớp này sẽ làm “bôi trơn” vùng đầu các khớp, ngăn cho các khớp tiếp xúc vào nhau. Từ đó khớp linh hoạt hơn, làm giảm nguy cơ viêm khớp.

Không những thế, phần sụn khớp có thành phần chính là collagen sẽ được tái tạo. Các collagen sẽ làm đầy phần sụn này, giảm nguy cơ xẹp sụn khớp. Phần sụn như một “đầu mút” giữa các đầu xương, nhờ đó xương giảm đi sự ma xát với nhau. Phần khớp linh hoạt hơn, khỏe mạnh hơn.

Hỏi: Collagen có tác dụng giúp phục hồi cơ bắp không?

Chuyên gia Ovanic đáp: Collagen loại II và III xuất hiện nhiều trong cấu trúc khối cơ bắp, mạch máu. Chính vì thế, việc bổ sung đúng loại collagen (loại II và III) hợp lí thì có thể giúp phục hồi cơ bắp bị tổn thương, tăng kích thước cơ.

Nhìn chung, những collagen loại này sẽ giúp cơ bắp tăng khối lượng, kích thước hơn. Tuy nhiên, với điều kiện là người dùng collagen ngoại sinh phải có sự luyện tập thể thao thì mới kích thích được quá trình tái tạo, tăng kích thước. Khi các collagen ngoại sinh vào cơ thể, chúng cần có điều kiện hỗ trợ (là quá trình luyện tập) để các tế bào ở cơ tổng hợp và tạo thêm sợi cơ mới.

Khi sợi cơ mới dần dần hình thành nhờ collagen ngoại sinh kết hợp cùng luyện tập thì kích thước và sức mạnh ở cơ mới được nâng cao. Bên cạnh đó, nếu bạn bị tổn thương ở cơ thì bổ sung thêm collagen sẽ làm tế bào đẩy nhanh quá trình hình thành tế bào mới.

Hỏi: Collagen có giúp giảm cân không?

Chuyên gia Ovanic đáp: Về bản chất collagen là một loại protein, đặc biệt collagen thủy phân có khả năng kích thích cơ thể tăng cảm giác no, giảm cảm giác thèm ăn. Thông thường, collagen giúp giảm cân nếu như người dùng uống vào trước bữa ăn hoặc uống trước thời điểm luyện tập. Nhóm collagen ngoại sinh này thường không có hàm lượng calo cao. Thay vào đó, nó sẽ giúp người dùng có cảm giác no nhưng vẫn vừa đủ năng lượng cho các hoạt động.

Khi người dùng collagen vào trước bữa ăn, cơ thể sẽ không tích thêm mỡ thừa. Thay vào đó sẽ tích protein dưới dạng lớp cơ mới. Từ đó, cân nặng giảm đi, mỡ thừa giảm. Vì thế, bạn có thể dùng collagen như một sản phẩm hỗ trợ giảm cân.

Hỏi: Collagen có tác dụng làm tăng độ đàn hồi của da không?

Chuyên gia Ovanic đáp: Collagen có tác dụng làm tăng độ đàn hồi da trong trường hợp da đang bị lão hóa, thiếu collagen mà thôi. Hay nói đúng hơn, collagen có tác dụng cải thiện độ đàn hồi cho da, làm đầy các nếp nhăn, vết chân chim nhỏ, mới hình thành của những người đang trong giai đoạn lão hóa da.

Theo một số nghiên cứu, collagen ngoại sinh khi được bổ sung sớm vào cơ thể và đúng nhóm collagen thì cơ thể sẽ cải thiện các nếp nhăn và độ đàn hồi. Nguyên nhân là do các collagen ngoại sinh này sẽ được cơ thể hấp thu dưới dạng các amino acid. Các amino acid này sẽ được tế bào tổng hợp một lần nữa, làm nguyên liệu để tạo collagen nội sinh.

Những collagen nội sinh sẽ đến những vùng da, cơ thể đang bị thiếu collagen, thiếu sự nâng đỡ. Nhờ đó, collagen sẽ “làm đầy” những vùng này. Kết quả là bạn sẽ có một làn da mịn màng, đàn hồi cao và nhất là làm giảm được các nếp nhăn mới hình thành.

Hỏi: Collagen có an toàn và hiệu quả không?

Chuyên gia Ovanic đáp:  Collagen thường không gây hại cho sức khỏe con người, thậm chí bổ sung collagen sớm sẽ giúp làm chậm quá trình lão hóa da, cải thiện sức khỏe xương khớp, hỗ trợ tăng độ đàn hồi các mạch máu. Những nghiên cứu mới nhất gần đây cho thấy khi bổ sung sớm collagen, cơ thể có dấu hiệu chậm đi quá trình thoái hóa tế bào.

Bên cạnh đó, việc bổ sung collagen thường không có tác dụng phụ do đây không phải là thuốc. Các hoạt chất trong thực phẩm chức năng chứa collagen cũng chủ yếu được sản xuất từ những chiết xuất thiên nhiên. Những chiết xuất này dù có hấp thu quá nhiều cũng thường sẽ đào thải khỏi cơ thể (trường hợp cơ thể không cần đến) mà không gây hại nhiều cho sức khỏe.

Tuy nhiên, nếu người bị dị ứng với hải sản, cá nhưng dùng collagen chiết xuất từ da cá thì có nguy cơ cao bị dị ứng. Bên cạnh đó, những người mắc một số căn bệnh liên quan đến protein như tiểu đường, bệnh liên quan đến thận, hormone thì cũng nên hạn chế bổ sung collagen. Trừ trường hợp, bạn được bác sĩ chỉ định sử dụng để điều trị hoặc hỗ trợ điều trị.

Hỏi: Collagen có tác dụng phụ không?

Chuyên gia Ovanic đáp: Mặc dù bổ sung collagen thường không gây tác dụng phụ. Tuy nhiên, một số trường hợp người có cơ địa nhạy cảm, người mắc một số căn bệnh có thể mắc một số tác dụng không mong muốn. Điển hình như:

• Đau bụng, tiêu chảy, nôn ói: hay xuất hiện ở người vốn có cơ địa nhạy cảm với các thành phần trong sản phẩm chứa collagen. Hoặc sản phẩm collagen bị hư hỏng, có tạp chất.
• Nổi mẩn đỏ, sưng tấy ngay sau khi dùng: cơ địa dị ứng sản phẩm.
• Táo bón: do dùng quá liều.
• Rối loạn hormone: do các thành phần phụ như tinh dầu hoa anh thảo, vitamin e.
• Khó tiêu, đầy hơi: do dùng quá nhiều collagen hoặc cơ thể không thể cùng lúc tiêu hóa hết sản phẩm collagen được.

Các tác dụng phụ trên do collagen thường chỉ ở mức độ nhẹ. Một số người chỉ mắc một triệu chứng hoặc nhiều triệu chứng cùng một lúc. Tuy nhiên, chúng thường không nguy hiểm nhiều đến sức khỏe. Chỉ khi bạn đang mắc một số bệnh mà dùng collagen thì bệnh gốc có thể nặng hơn.

Hỏi: Những bệnh nào không nên dùng collagen?

Chuyên gia Ovanic đáp: Sau đây là những bệnh không nên dùng collagen:

• Người quá mẫn cảm với động vật biển
• Bệnh sỏi thận
• Bệnh táo bón
• Mụn trứng cá
• Bệnh gan, suy gan
• Bệnh gout
• Người mắc trĩ
• Người bị rối loạn điện giải – tăng canxi máu
• Người bị biếng ăn
• Người mắc bệnh viêm loét dạ dày
• Người đang dùng thuốc đặc trị
• Người bị huyết áp thấp
• Bệnh nhân mắc u xơ tuyến vú
• Bệnh nhân mắc u nang buồng trứng, u xơ tử cung
• Bệnh nhân mắc ung thư

=>>> Xem chi tiết: Chuyên gia khuyến cáo những bệnh không nên uống collagen

Hỏi: Phụ nữ mang thai và cho con bú sử dụng được không?

Chuyên gia Ovanic đáp: Hiện nay, chưa có nghiên cứu nào cho thấy collagen gây ảnh hưởng xấu đối với phụ nữ có thai và cho con bú. Tuy nhiên, mẹ bầu cũng cần liên hệ với bác sĩ hoặc chuyên gia để kiểm tra tình trạng sức khỏe có phù hợp để dùng collagen hay không.

Hỏi: Có nên sử dụng thực phẩm chức năng Collagen?

Chuyên gia Ovanic đáp: Collagen trong thực phẩm chức năng thường có hàm lượng cao. Trong khi đó, nếu bạn chỉ bổ sung collagen qua thực phẩm thì chưa chắc đã đủ hàm lượng để cải thiện cơ thể. Bổ sung collagen qua thực phẩm chức năng giúp bạn chủ động loại collagen mình cần. Đồng thời, đẩy nhanh quá trình phục hồi, nhu cầu làm đẹp… nhanh nhất có thể mà không cần phải đợi lâu như khi bổ sung collagen từ thực phẩm.

Như collagen loại I, khi bạn bổ sung loại collagen này thì cơ thể sẽ cải thiện đàn hồi da. collagen loại II, III tăng chức năng khớp và cơ. Một số tác dụng phụ có lợi khác khi dùng collagen như chức năng mắt ổn định, đẩy nhanh quá trình liền sẹo, phục hồi vết thương. Trong một số căn bệnh, điển hình như xương khớp, các bác sĩ có thể khuyến khích người bệnh bổ sung thêm viên uống collagen để đẩy nhanh hồi phục khớp.

Vì thế, dùng thực phẩm chức năng chứa collagen là giải pháp khá hiệu quả, an toàn. Bên cạnh đó, nó cũng ít gây tác dụng phụ và có giá thành không quá đắt đỏ.

Hỏi: Collagen có tác dụng bảo vệ da khỏi tia UV không?

Chuyên gia Ovanic đáp: Hiện nay, chưa có chứng minh nào cho thấy collagen có thể trực tiếp bảo vệ da khỏi tia UV. Chúng không có khả năng tạo lớp màng bảo vệ bề mặt da như những loại kem chống nắng hay giảm hắc tố melanin như glutathione.

Tuy nhiên, những người da khỏe thường có khả năng chống nắng SPF khoảng 25. Trong khi đó, collagen lại là yếu tố giúp làn da trở nên khỏe hơn, đàn hồi hơn. Khi da được bổ sung đủ collagen, các nếp nhăn được làm đầy, độ đàn hồi da phục hồi thì da sẽ có đủ sức khỏe để chống chọi lại các tia có hại từ mặt trời như UVA và UVB.

Hỏi: Lượng Collagen cần thiết cho cơ thể là bao nhiêu?

Chuyên gia Ovanic đáp: Lượng collagen cần thiết cho cơ thể sẽ tùy theo độ tuổi, như:

• 20 – 22: khoảng 1000 – 2000mg/ngày.
• 22 – 30: 2000 – 10.000mg/ngày.
• 30 – 40: 10.000 – 20.000mg/ngày.
• Từ 40 trở lên: khoảng 20.000mg/ngày.

Hàm lượng này chỉ ở mức tương đối. Vì thế, không phải ai cũng chỉ cần theo các chỉ số này. Tùy theo nhu cầu và cơ địa của từng người mà có thể thay đổi. Nếu bạn là người tự mua sản phẩm collagen thì có thể tham khảo ý kiến từ người bán hàng hoặc dược sĩ bán hàng. Nếu bạn dùng collagen theo chỉ định bác sĩ thì dùng liều theo chỉ dẫn của bác sĩ là ưu tiên hàng đầu.

Hỏi: Có nên sử dụng sản phẩm chứa Collagen theo chỉ định của bác sĩ không?

Chuyên gia Ovanic đáp: Người dùng nên uống collagen theo chỉ định của bác sĩ. Bởi dù collagen không phải là thuốc, nhưng một số phác đồ điều trị có thể dùng collagen để hỗ trợ cải thiện bệnh.

Bên cạnh đó, một số người có cơ địa dị ứng đặc biệt hoặc người đang mắc một số căn bệnh, liều dùng collagen có thể thay đổi. Lúc này, bác sĩ sẽ giúp bạn đưa ra lời khuyên phù hợp. Bạn có thể sẽ thực sự cần dùng collagen hoặc không cần dùng.

Ngoài ra, thị trường hiện nay có quá nhiều sản phẩm collagen. Những sản phẩm này thường được bổ sung thêm thành phần collagen khác. Bạn sẽ không biết đâu mới là dạng collagen cần thiết cho mình. Khi đó, các bác sĩ sẽ là người đưa ra lời khuyên hợp lý nhất. Bạn sẽ có thể lựa chọn được sản phẩm phù hợp với nhu cầu thực tế của mình.

Ovanic hy vọng những lời giải đáp từ các chuyên gia trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về collagen. Nếu có câu hỏi và thắc mắc nào, hãy gửi ngay cho chúng tôi để được giải đáp sớm nhất nhé!